Zicht op Ruimte – ook in musea

Atrium, 2012. Foto: Pedro Pegenaute

Kort na de heropening van het Rijksmuseum besluit de directie de witte trappen in het Atrium grondig aan te passen. De aanleiding is de val van een bezoeker die daarbij een hoofdwond opliep. Zo maar een voorbeeld hoe mensen in een onoverzichtelijke situatie struikelen, ergens tegenop botsen of de weg kwijt raken.

Zicht op Ruimte is dé handleiding voor iedereen die zulke incidenten wil voorkomen. Dat zijn allereerst de eigenaars en de ontwerpers van gebouwen voor wie de veiligheid en het comfort van de bezoeker centraal staan. Even interessant is het boek voor de bezoekers zelf, gebruikersorganisaties en overheden. De schrijvers, winnaars van internationale prijzen voor veiligheid, ergonomie, ontwerpen en wayfinding, komen van de Vrije Universiteit en van het ontwerpbureau Mijksenaar.

Grenzen van de visuele waarneming

Zicht op Ruimte is het allereerste handboek over wat mensen willen en kunnen zien en biedt een nieuwe methode hoe daarmee rekening gehouden kan worden in het ontwerpproces. Het boek rust op drie peilers.

De eerste, het hoofdstuk ‘Zien en niet Zien’, gaat over de grenzen van de visuele waarneming. Waar komt de illusie vandaan dat je alles in één oogopslag scherp zou kunnen zien? Hoe helpt het zien bij het bewaren van het evenwicht? Hoe zien ouderen en mensen met een visuele beperking? De antwoorden op deze en andere vragen leiden tot universele principes voor het gebruik van licht, kleur, contrast en afmetingen in het ontwerp.

De tweede peiler, het hoofdstuk, ‘Kritische situaties’, gaat over wat internationaal geaccepteerd wordt als de minimum standaard voor de visuele toegankelijkheid en bruikbaarheid van de gebouwde omgeving.

Gestresste bezoeker

De derde peiler, het hoofdstuk over ‘Wayfinding’, is van het ontwerpbureau van de bewegwijzering op Schiphol en JFK in New York. Het beschrijft in detail het ontwerpproces van wayfinding in samenhang met het werk van architecten en grafisch ontwerpers. De achtergrondgedachte is steeds dat iedereen, ook de gestresste bezoeker en de bezoeker met minder zicht, op basis van visuele informatie zijn bestemming moet kunnen vinden in uitgestrekte gebouwencomplexen.

Met de groeiende participatie van ouderen aan het openbare leven neemt het belang van visueel veilig ontwerpen toe. In het nawoord filosoferen de auteurs over hoe deze ontwerpwijze een wending kan geven aan het denken over veiligheid en comfort in de gebouwde omgeving. Nu vinden er nog te veel onnodige ongevallen plaats en raken mensen te vaak de weg kwijt.

Bestelinformatie

Zicht op Ruimte is verschenen in januari 2014 en is een uitgave van Stichting SILVUR. Het boek van Berry den Brinker, Atja Apituley en Jeroen Smeets heeft 168 pagina’s met ruim 100 full color foto’s en figuren. ISBN 978-90-821504-0-7. Het is te koop in de gespecialiseerde boekhandel of te bestellen via website van Silvur. Prijs: € 27,50